عرضه اولیه چیست و نحوه خرید آن چگونه است؟

سرمایه گذارانی که به تازگی وارد بازار بورس شدند و در پی کسب اطلاعات و یادگیری اصطلاحات بورسی و نوه انجام معاملات در بورس هستند این سوال در ذهنشان مطرح می گردد که عرضه اولیه سهام چیست و نحوه خرید و یا ثبت سفارش آن به چه صورت می باشد؟

بطور خلاصه می توان گفت به سهام یک شرکت بورسی که برای اولین بار در بازار بورس عرضه می شود را عرضه اولیه (IPO) می گویند و نحوه خرید آن با خرید سهام عادی کمی متفاوت می باشد. و از آنجایی که عرضه اولیه با قیمت کمتر از ارزش ذاتی سهام منتشر می شود و رشد و سوددهی قابل توجهی دارد خرید آن به تازه واردان بازار بورس توصیه می شود.

بیشتر بخوانید : چگونه عرضه اولیه سهام را در روز های بعد خریداری کنیم؟

عرضه اولیه سهام چیست؟

عرضه اولیه (Initial Public Offering) به سهام شرکتی می گویند که برای بار نخست در بازار بورس و اوراق بهادار منتشر می گردد. شرکت ها به منظور تامین بودجه خود و با گذراندن مراحل مختلف سازمان بورس و اوراق بهادار بخشی از سهام خود را وارد بازار بورس می نمایند.

البته لازم به ذکر است سهام شرکت ها در دو مرحله و در دو بازار (اولیه و ثانویه) در بورس منتشر می گردد و شرکت ها مجازند که 5 الی 20% از کل سهامی که می خواهند در بورس ارائه دهند را در بازار اولیه عرضه کنند و باقی را در بازار ثانویه منتشر نمایند.

نحوه خرید عرضه اولیه چگونه است؟

همانطور که در ابتدا اشاره شد نحوه خرید عرضه اولیه سهام در بورس کمی با خرید سهام عادی متفاوت می باشد و از آنجایی که متقاضیان خرید عرضه اولیه به دلیل بازدهی مناسب آن بسیار زیاد است باید اخبار مربوط به آن را دنبال نماییم تا از تاریخ عرضه و تعداد و مبلغ آن اطلاع پیدا کنیم و در زمان مناسب نسبت به شارژ حساب و خرید آن اقدام نمایم. جهت خرید عرضه اولیه مراحل زیرا را مطالعه نمایید.

1. دنبال کردن اخبار بورسی و مطالعه اطلاعیه عرضه اولیه

همانطور که اشاره شد اگر تمایل به خرید عرضه اولیه جدید دارید باید اخبار بورسی را دنبال نمایید تا از نام و نماد بورسی شرکتی که قصد عرضه اولیه را دارد مطلع شوید. در اطلاعیه هر عرضه اولیه ، تاریخ عرضه و حداکثر سهمی که بر هر کد بورسی تعلق می گیرد و همچنین میزان مبلغ مورد نیاز برای خرید آن ذکر شده است.

2. اقدام به شارژ حساب سامانه معاملاتی

پس از مطالعه اطلاعیه عرضه اولیه جدید می توانید حساب سامانه معاملاتی خود را شارژ نمایید. جهت انجام این کار باید به منوی سامانه معاملاتی کارگزاری خود بروید سپس گزینه شارژ حساب و یا افزایش اعتبار را انتخاب کنید و با تکمیل مراحل پرداخت حسابتان را شارژ نمایید.

دقیقه نودی نباشید!!! و شارژ حسابتان را برای لحظات آخر نگذارید زیرا ممکن است به دلیل حجم سفارشات سامانه معاملاتی با مشکلاتی مواجه شود از این رو بهتر است روز قبل و یا صبح روز عرضه اولیه نسبت به شارژ حساب خود اقدام نمایید. بعضی کارگزاری ها امکان خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی یا همان خرید اعتباری را فراهم می کنند.

3. ثبت سفارش خرید عرضه اولیه

گام سوم برای خرید ، ثبت سفارش می باشد. ثبت سفارش عرضه های اولیه عموما در ساعات اولیه روز معاملاتی تعیین شده امکان پذیر می باشد البته از طریق پیام ناظر سایت مدیریت فناوری بورس تهران نیز بازه زمانی ثبت سفارش اعلام می‌شود.

می توانید با مراجعه به بخش پیام های ناظر سامانه معاملاتی از جزئیات عرضه اولیه نیز مطلع شوید به هنگام ثبت سفارش خرید عرضه اولیه دقت نمایید زیرا اگر در هر آیتم اشتباهی صورت بگیرد ممکن است که آن عرضه اولیه به شما تعلق نگیرد.

به عنوان مثال اگر در اطلاعیه ها و پیام ناظر بازه زمانی ثبت سفارش خرید عرضه اولیه ساعات 10 الی 12 صبح ذکر شده باشد، شما نمی توانید بعد از ساعت 12 اقدام به ثبت سفارش نمایید.

جهت ثبت سفارش باید ابتدا نماد شرکت را در فیلد جستجو سامانه معاملاتی جستجو نمایید و سپس تعداد سهام را وارد نمایید (در ثبت تعداد سهام عرضه اولیه دقت کنید زیرا اگر بیشتر از حدی که در اطلاعیه ها مشاهده نمودید ثبت کنید، عرضه به شما تعلق نمی گیرد).

خریداران عرضه اولیه می توانند کف قیمت و یا سقف قیمت را انتخاب نمایند زیرا اگر به عقیده اکثر سرمایه گذاران این عرضه اولیه ارزنده باشد و سقف قیمت را انتخاب کنند و شما کف را انتخاب کنید ممکن است که به شما سهی تعلق نگیرند از این رو بهتر است که پیش از خرید عرضه اولیه درباره ارزنده بودن آن تحقیق کنید.

شرایط خرید عرضه اولیه برای تمامی متقاضیان یکسان بوده و هیچ سرمایه گذاری بر دیگری اولویت نداشته و بر اساس اولویت زمانی ثبت سفارش نیست در نتیجه میزان سهام عرضه اولیه به افرادی که در ساعات اولیه ثبت سفارش می کنند با افرادی که در ساعات پایانی این کار را انجام می دهد برابر است.

4. تخصیص سهام

مرحله آخر خرید عرضه اولیه تخصیص سهام می باشد. پس از این که مراحل فوق را طی کردید اطلاعات و داده های سفارشات توسط کارگزاری ها جمع آوری شده و پس از ساعت 4 بعد از ظهر روز معاملاتی در پرتفوی متقاضیان منظور می گردد.

خرید عرضه اولیه به روش ثبت سفارش یکی از روش های خرید عرضه اولیه می باشد. روش های دیگری نیز برای انجام این کار وجود دارد بطور مثال برخی از کارگزاری ها با ایجاد توافقنامه ای بین خود و شخص سرمایه گذار خرید عرضه اولیه را در روز های مقرر برای افراد خریداری می نمایند در این روش تنها کاری که افراد دارای کد بورسی باید انجام دهند، شارژ حساب و افزایش اعتبار می باشد.

البته برخی دیگر از کارگزاری‌ها به منظور افزایش مشارکت خریداران و تشویق مشتریان، عرضه اولیه را بدون نیاز به نقدینگی انجام می‌دهند که این روش نیز مانند روش بالا نیاز به تایید فرم توافق نامه کارگزاری دارد.

خرید عرضه اولیه چه مزایایی دارد؟ 

با مطالعه مطالب فوق با معنا و مفهوم عرضه اولیه سهم در بورس ایران و روش های خرید آن آشنا شدید اما مزایای خرید عرضه اولیه چیست؟ و چرا متقاضیان خرید عرضه اولیه زیاد است؟

پیش از اینکه سهام شرکتی برای اولین بار در بازار بورس و یا فرابورس عرضه شود، تحلیلگران با بکارگیری روش های تحلیل سهام همچون تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی ارزش واقعی سهم و یا ارزش ذاتی سهم را بررسی کرده و محاسبه می نمایند. اما شرکت به منظور جذب سرمایه و جلب نظر سرمایه گذاران، عرضه اولیه را با قیمتی پایین تر از ارزش ذاتی سهام در روز عرضه اولیه منتشر می نماید. و تا به ارزش ذاتی خود برسد برای سرمایه گذاران خود سود و بازدهی 10 تا 100 درصدی خواهد داشت.

همانطور که در ابتدای مطلب گفته شد 5 الی 20 درصد از کل سهام شرکت در روز اول و یا در بازار اولیه عرضه می گردد که و باقی آن در روز های معاملاتی آتی و یا بازار ثانویه در اختیار خریداران قرار می گیرد به همین دلیل تعداد عرضه های اولیه محدود می باشد و تعداد ان بین متقاضیان تقسیم می گردد.