منظور از ارزش خالص دارایی (NAV) در بورس چیست و چگونه محاسبه می شود؟

تمامی سرمایه گذاران چه در بازار بورس و چه در بازار های موازی، معیار و ملاک کار خود را افزایش سرمایه و کسب سود حداکثری در نظر می گیرند و موضوعی که برای همه سرمایه گذاران و سهامداران حائز اهمیت می باشد ارزش خالص دارایی است.

بطور خلاصه رزش خالص دارایی (Net Asset Value) بیانگر ارزش خالص یک واحد تجاری را نشان می‌دهد که اغلب در زمینه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یا صندوق‌های قابل معامله (ETF)  مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه این مطلب به شرح کامل ارزش خالص دارایی در بورس می پردازیم.

بیشتر بخوانید : منظور از صندوق سرمایه گذاری در سهام چیست؟

منظور از ارزش خالص دارایی در بورس چیست؟

در واقع ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) بیانگر ارزش خالص یک واحد تجاری را نشان می‌دهد که اغلب در زمینه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یا صندوق‌های قابل معامله (ETF)  مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر قصد سرمایه گذاری در این صندوق ها را دارید کافیست که واحدهای صندوق را خریداری کنید.

اما این دارایی ها همانطور که میدانید در طول روز دستخوش تغییرات و نوساناتی می شوند و سود سهام تقسیم‌ شده توسط شرکت‌ها نیز به منابع صندوق اضافه شده و ارزش دارایی‌های آن و به طبع آن ارزش واحدهای خریداری شده را افزایش می‌دهد.

البته ارزش خالص دارایی NAV تنها در عرصه بورس قابل ذکر نیست بلکه در واحد تجاری یا محصول مالی یا ارگان هایی که با مفاهیم حسابداری دارایی‌ها و بدهی‌ها سر و کار دارند می توانند از مفهوم ارزش خالص دارایی NAV استفاده کنند.

دارایی هر صندوق به طور روزانه ارزش گذاری می شود که ارزش خالص دارایی به ارزش دفتری سهام و یا ارزش دفتری یک کسب‌وکار نزدیک یا برابر است. معمولا از ارزش خالص دارایی ها به منظور یافتن سرمایه‌گذاری‌های زیر قیمت یا بالاتر از قیمت نسبت به ارزش بازار مورد استفاده قرار می گیرد.

فرمول محاسبه ارزش خالص دارایی ها NAV چیست؟

ارزش خالص دارایی از کسر بدهی های صندوق از ارزش روزانه آن بدست می آید. بطور خلاصه برای محاسبه ارزش خالص دارایی ها باید مجموع بدهی ها را از دارایی ها کسر نمایید و تقسیم بر تعداد واحدهای منتشر شده کنید. از فرمول زیر برای محاسبه ارزش خالص دارایی ها استفاده می شود:

ارزش خالص دارایی های (NAV) و صندوق های قابل معامله

معامله صندوق های سرمایه گذاری ETF ها همچون سهام در بورس معامله می شود و سهام های موجود در آن صندوق ها نیز با ارزش بازار مورد معامله قرار می گیرند  از این رو ممکن است کمتر و یا بیشتر از NAV باشند.

ارزش خالص دارایی های صندوق های سرمایه گذاری ETF نیز همچون صندوق های مشترک روزانه در پایان بازار برای گزارش‌دهی محاسبه می‌کنند و در طول ساعات معاملاتی نیز NAV  چند بار در دقیقه را آنلاین محاسبه و منتشر می‌کنند.

ارزش خالص دارایی های (NAV)  و صندوق های سرمایه گذاری مشترک

همانطور که میدانید صندوق ها توسط جمع‌آوری پول از تعدادی سرمایه‌گذار تشکیل می‌شوند و این سرمایه صرف خرید سهام و سرمایه گذاری در بورس می شود و واحد صندوق سرمایه گذاری متناسب با میزان سرمایه هر شخص به آن تخصیص داده می شود.

اما ارزش بازار صندوق چگونه ارزیابی می شود؟  ارزش بازار صندوق یک بار در روز و بر اساس قیمت بسته شدن معاملات اوراق بهادار موجود در سبد صندوق محاسبه می‌شود.

از آنجایی که پس از راه اندازی صندوق ، خرید و فروش منظم سهام آن شروع می شود، وجود فرآیندی برای قیمت گذاری سهام صندوق های سرمایه گذاری الزامی است که از کار از طریق NAV امکان پذی می باشد یعنی زمانیکه NAVPS و یا ارزش خالص دارایی در واحد سهم یک صندوق سرمایه گذاری مشترک روزانه محاسبه می شود طبیعتا قیمت آن نیز تغییر خواهد کرد.

همانطور که می دانید قیمت سهام در بازار بورس مدام در حال نوسان و تغییر است اما قیمت واحدهای صندوق های سرمایه گذاری اینگونه نیست و بر اساس روش قیمت‌گذاری پایان روز بعد و مبتنی بر دارایی‌ها و بدهی‌های آن‌ها قیمت‌گذاری می‌شوند.

کل ارزش بازار سرمایه‌های صندوق، وجوه نقد و اوراق بهادار با قابلیت نقدشوندگی بسیار بالا، مطالبات و درآمد حساب شده منهای بدهی‌ها، می شود دارایی‌های یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک و ارزش بازار صندوق روزی یک بار آن هم بر اساس قیمت بسته شدن معاملات اوراق بهادار موجود در سبد صندوق محاسبه می‌شود.

صندوق های ممکن است سرمایه مشخصی به عنوان دارایی نقدی و قابل تبدیل به وجه نقد داشته باشند و صندوق را از ویژگی نقدشوندگی بالا بهره مند می سازد.

وجوهی که صندوق کسب کرده اما هنوز آن را دریافت نکرده را درآمد حساب شده صندوق می گویند و مطالبات صندوق که مواردی همچون سود و یا پرداخت سود را شامل می شود که در مجموع جمع همه این موارد و هر یک از انواع معتبر آن‌ها دارایی صندوق را تشکیل می‌دهد.

بدهی های صندوق سرمایه گذاری مشترک

مواردی نظیر پرداختی های معوقه ، بدهی به بانک های وام دهنده و بدهی های خارجی (سهام منتشر شده برای اشخاص غیرمقیم، درآمد یا سود سهامی) بدهی های یک صندوق سرمایه گذاری مشترک بشمار می آید.

از سوی دیگر با توجه به نوع پرداخت بهره، امکان دارد همه این جریان خروج وجه نقد به عنوان بدهی‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت طبقه‌بندی شوند و موارد دیگر همچون هزینه‌های انباشته، مانند حقوق کارمندان‌، خدمات، هزینه‌های عملیاتی، هزینه‌های مدیریتی، توزیع و بازاریابی، هزینه‌های انتقال نمایندگی، حسابرسی و سایر هزینه‌های عملیاتی نیز می توانند بدهی‌های یک صندوق سرمایه گذاری مشترک بشمار آیند.

پس از بررسی تمامی مواردی که زیر مجموعه دارایی ها و بدهی ها هستند می توان در پایان روز کاری بعد NAV و یا ارزش خالص دارایی را محاسبه نمود.

افرادی که قصد سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک را دارند معمولا با توجه به ارزش خالص دارایی (NAV) عملکرد صندوق ها را مورد ارزیابی قرار می دهند.

درآمد صندوق های سرمایه گذاری مشترک

صندوق های سرمایه گذاری مشترک باید سود حاصل از سرمایه انباشته و کل درآمد خود را بین سهامداران خود تقسیم نمایند و زمانیکه اوراقی با قیمت بالاتر از قیمت خرید فروخته شود، افزایش سرمایه رخ می دهد.

سود و درآمد صندوق های سرمایه گذاری مشترک بطور منطم پرداخت می شوند و NAV کاهش می یابد از این رو با اینکه سرمایه‌گذار درآمد و بازده متوسط ​​را به دست می‌آورد، اما وقتی بین دو تاریخ مقایسه شود، درآمد و بازده مذکور در مقادیر NAV منعکس نمی‌شوند.

ارزش خالص دارایی NAV صدور چیست؟

ارزش خالص دارایی صدور به هزینه هایی گفته میشود که سرمایه گذاران به منظور خرید واحدهای صندوق پرداخت می‌کنند و حتی کارمزد معامله هم محاسبه می شود. ارزش خالص دارایی صدور از ارزش خالص دارایی کمی بیشتر است.

ارزش خالص دارایی NAV ابطال چیست؟

ارزش خالص دارایی ابطال به مبلغی گفته می‌شود که دارنده واحد صندوق در ازای فروش بدست می آورد اما این  ارزش خالص دارایی ابطال یک وجه تمایز با ارزش خالص دارایی صدور دارد ، این است که کارمز معامله در آن محاسبه نمیشود و کسر می شود پس قیمت ارزش خالص دارایی ابطال  از ارزش خالص دارایی صدورهر واحد کمتر خواهد بود.