اوراق اجاره چیست؟
مقدمه
اگر به تازگی وارد بورس شده اید و تصمیم گرفته اید تا با به روز کردن اطلاعات خود از رقیبان خود در این بازار پیشی بگیرید، احتمالا با اصطلاحات و سوالات بی شماری مواجه هستید. شاید در ابتدای کار این مسئله کمی باعث رنجش خاطر شما شود. اما نگران نباشید، هیچوقت برای یادگیری دیر نیست. ما نیز در وبسایت بورس فردا همواره در خدمت شما بوده و آماده پاسخ به سوالات بورسی شما هستیم. در این مقاله قصد داریم تا در خصوص اوراق اجاره در بورس صحبت کنیم. شاید برای شما نیز سوال شده باشد که اوراق اجاره چیست؟ در ادامه اوراق اجاره چیست؟ به زبان ساده به بیان مفهوم اوراق اجاره در بورس می پردازیم. با ما همراه باشید. قبل از پرداخت به موضوع اوراق اجاره در بورس لازم است اشاره شود که اوراق بهادار به سه دسته کلی تقسیم می شود:
- اوراق صاحبان سهام
- اوراق مبتنی بر بدهی
- اوراق مشتقه.
لازم است بدانید که اوراق اجاره که خود یکی از انواع اوراق مبتنی بر بدهی می باشد. اوراق اجاره در واقع یکی از اوراق بهادار دارای سود معین و تضمین شده می باشد. در این اوراق رابطه بین خریدار و فروشنده مانند رابطه موجر و مستجر می باشد. سرمایه گذاری در این اوراق و خرید و فروش اوراق اجاره، به عنوان یکی از کم ریسک ترین معاملات در بازار بورس شناخته می شود. اما اوراق اجاره در بورس دقیقا به چه معناست؟
پیشنهاد می شود: اوراق بدهی چیست؟
اوراق اجاره چیست؟
همانطور که می دانید اوراق بهادار در بورس انواع مختلفی دارد. یکی از انواع اوراق بهادار در بورس ، اوراق اجاره می باشد. امروزه حجم بسیار زیادی اوراق اجاره در بازار های مالی دنیا خرید و فروش می شود. اما منظور از اوراق اجاره چیست؟ به عبارت کلی اوراق اجاره یکی از ابزار های سرمایه گذاری است که همانند اوراق مشارکت، بازدهـی مشخص و مطمئـن را برای سرمایه گذاران در بورس در پی دارد. به گفته دیگر این اوراق در مقایسه با سهام، ریسک بسیار کمتری دارد.
همانطور که گفته شد اوراق اجاره یکی از ابزار های جدید و البته اسلامی است. برای بهره گیری از مزیت های اوراق اجاره افرادی که پول مازاد دارند، می توانند با خرید اوراق اجاره در فاصله های زمانی مشخص، سود معینی را دریافت کنند. نکته قابل توجه در خصوص خرید و فروش اوراق اجاره این است که هر زمانی که سرمایه گذار نیاز به پول و نقدینگی داشته باشد می تواند این اوراق را نیز مانند سایر اوراق بهادار و سهام، به سایـر متقاضیان بفروشد.
در پاسخ به سوال اوراق اجاره چیست؟ می توان اذعان داشت که این اوراق یکی از مهمترین انواع صکوک می باشد. اوراق اجاره در حقیقت اوراق بهاداری است که دارنده آن به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف کننده یا بانی واگذار می شود. در اوراق و صکوک اجاره در واقع حق استفاده از منافع دارایی طبق قرارداد، در برابر دریافت اجاره بها از مالک به شخص دیگری منتقل می شود. در خصوص پرداخت اجاره بها در این اوراق باید بگوییم که مدت زمان اجاره در قرارداد مشخص است. بنابراین می توان اجاره بها را در ابتدای دوره، انتهای دوره، به صورت ماهانه یا سالانه پرداخت کرد.
پیشنهاد می شود: آیا بورس حلال است؟
اوراق اجاره در بورس چیست؟
این احتمال وجود دارد که هنوز ابهامات زیادی در خصوص اوراق اجاره در بورس برای شما وجود داشته باشد. بنابراین برای درک بهتر این موضوع، به این مثال توجه کنید:
فرض کنید که شما دارای یک شرکت حمل و نقل زمینی هستید. شما به عنوان فرد اول تصمیم گیرنده این شرکت، قصد افزایش ظرفیت باربری این شرکت را دارید. اما منابع مالی و سرمایه کافی و لازم برای خرید وسایل نقلیه جدید را در اختیار ندارید. مسلما افزایش ظرفیت باربری شرکت شما، افزایش میزان اشتغال برای افراد ( کار آفرینی )، بهبود خدمات و موارد دیگری به همراه خواهد داشت. اما در صورتی که شما سرمایه لازم برای این کار را نداشته باشید، آیا راه چاره ای وجود دارد؟ شاید در چنین شرایطی، اولین گزینه و راه چاره، استفاده از وام های بانکی باشد. اما استفاده از تسهیلات بانکی معایب زیادی دارد. برای مثال:
- زمان بر بودن دریافت وام و استفاده از تسهیلات بانکی
- نیاز به داشتن ضمانت برای دریافت وام
- در بر داشتن هزینه های جانبی برای شرکت
- و غیره.
در این شرایط شاید بسیاری از افراد عطای آن را به لقاش ببخشند و قید وام و تسهیلات بانکی را بزنند. اما باید بگوییم که یک ابزار و امکان جدید مالی وجود دارد که می تواند کارگشا باشد. بله. اوراق اجاره. اما چگونه؟ مسئله بسیار ساده است. اگر شما توانایی مالی برای خرید وسایل نقلیه جدید برای گسترش کسب و کار خود را ندارید، می توانید آن را اجاره کنید. با اجاره کردن وسیله نقلیه مورد نیاز، می بایست طبق قرارداد در فواصل زمانی مشخصی اجاره آن را بپردازید. اما مسئله همین جا به پایان نمی رسد. برای اجاره کردن وسیله نقلیه با استفاده از اوراق اجاره نیاز به یک نهاد مالی واسطه می باشد. اما وظیفه این نهاد مالی واسطه اوراق اجاره در بورس چیست؟
وظیفه نهاد واسط چیست؟
طبق تعریف قانون توسعه ابزار های مالی، نهاد واسط، یکی از نهاد های مالی موضوع قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران است که می تواند با انجام معاملات موضوع عقود اسلامی، نسبت به تأمین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار اقدام نماید. همانطور که گفته شد، نهاد مالی واسط به عنوان واسطه میان سرمایه گذار و شرکت بانی عمل می کند. اما وظیفه اصلی این نهاد چیست؟ نهاد واسط ابتدا اوراق اجاره را منتشر کرده و در بازار سرمایه عرضه می کند. سرمایه گذاران مختلف در بورس می توانند این اوراق اجاره را معامله کرده و به خرید و فروش برسانند. از همین طریق منابع مالی لازم برای خرید کالای مورد نیاز شرکت حمل و نقل تامین می شود. سپس نهاد واسط به وکالت از خریداران اوراق اجاره، وسیله نقلیه مذکور را خریداری کرده و به شرکت مربوطه اجاره می دهد.
شرکت حمل و نقلی مورد بحث نیز می بایست طبق مندرجات در قراداد در فواصل زمانی مشخص نسبت به پرداخت اجاره بها اقدام کند. این اجاره بها در واقع همان سود عایدی سرمایه گذاران در ازای خرید اوراق اجاره می باشد. در مدت زمان قرارداد، قطعا شرکت با گسترش کسب و کار، به سود های بالایی دست پیدا میکند. در نتیجه در پایان دوره شرکت موظف است وسیله نقلیه را به همان مبلغ اسمی از نهاد واسط خریداری کند تا اصل سرمایه نیز به سرمایه گذاران پرداخت شود. اما نکته قابل ذکر در خصوص اوراق اجاره این است که مدت زمان قرارداد اجاره می بایست قبل از انتشار اوراق توسط نهاد واسط، مشخص شود. همچنین لازم به ذکر است که سرمایه گذاران می توانند برای اطلاع از قیمت اوراق اجاره در بورس، به بخش اوراق با درامد ثابت در سایت بورس و اوراق بهادار تهران مراجعه کنند.
فرایند عرضه اوراق اجاره
در پاسخ به سوال اوراق اجاره چیست؟ با مفهوم کلی اوراق اجاره در بورس آشنا شدیم. اما فرایند عرضه این اوراق به چه صورت است. به طور کلی برای عرضه این اوراق، مراحل زیر می بایست انجام شود.:
- اخذ مجوز های مورد نیار از سازمان بورس و اوراق بهادار توسط بانی
- انتشار اوراق توسط نهاد واسط مشخص شده و فروش آن ها به سرمایه گذاران
- خرید کالای معین توسط نهاد واسط با استفاده از سرمایه جمع آوری شده
- اجاره دادن کالا به شرکت بانی یا درخواست کننده انتشار اوراق
- دریافت اجاره بها توسط نهاد واسط و پرداخت آن به سرمایه گذاران در فواصل زمانی مشخص
- فروش کالای اجاره داده شده در پایان دوره به همان قیمت خرید توسط نهاد واسط
- بازگرداندن اصل پول به سرمایه گذاران.
ارکان اوراق اجاره
به طور کلی در اوراق اجاره، ارکان و اصطلاحات مختلفی وجود دارد . برخی از مهم ترین ارکان اوراق اجاره عبارتند از:
- ضامن
- بانی
- عامل فروش
- عامل پرداخت
- دارندگان اوراق
- و غیره.
ضامن
برای ارائه و انتشار اوراق اجاره، یک یا چند ضامن متعهد به پرداخت سود و باز پرداخت اصل سرمایه به سرمایه گذار می شوند. در صورتی که شرکت منتشر کننده اوراق اجاره نتواند به تعهدات خود عمل کند، ضامن اوراق می بایست بلافاصله اقدام نماید. با توجه به قانون، فقط بانک ها، مؤسسات مالی و اعتباری تحت نظارت بانک مرکزی و شرکت های بیمه می توانند به عنوان ضامن اوراق اجاره انتخاب شوند.
بانی
به شرکت یا سازمان متقاضی انتشار اورا اجاره، بانی گفته می شود.
عامل فروش
عامل فروش د اوراق اجازه در واقع وظیفه عرضه اولیه اوراق اجاره را بر عهده دارد. عاملان فروش معمولا از میان موسسات زیر انتخاب می شوند:
- بانک ها
- مؤسسات مالی و اعتباری تحت نظارت بانک مرکزی
- کارگزاری های رسمی بورس.
عامل پرداخت
کلیه پرداخت هایی که به دارندگان سهام اوراق اجاره انجام می شود توسط عامل پرداخت صورت می گیرد. به عبارت دگی عامل پرداخت به عنوان واسطه میان سرمایه گذار و بانی شناخته می شود. عامل پرداخت وجوه مربوطه را از شرکت منتشر کننده دریافت کرده و به سرمایه گذار پرداخت می کند. از این که تا پایان این مقاله با ما همراه بودی از شما سپاس گزاریم. امیدواریم که از مطالعه این مقاله لذت برده باشید.
