سال مالی چیست؟
مقدمه
اگر به تازگی وارد بازار بورس شده و سرمایه گذاری در آن را آغاز کرده اید، باید بدانید که در این راه با واژه ها و اصطلاحات تخصصی بسیاری رو به رو هستید. هرچه میزان اطلاعات و دانش شما در این زمینه بیشتر باشد، طبیعتا میزان موفقیت و بازدهی شما نیز بیشتر خواهد بود. یکی از پر کاربرد ترین اصطلاحات و واژه هایی که در بازار بورس مورد استفاده قرار می گیرد، سال مالی می باشد. اما سال مالی چیست؟ در این مقاله قصد داریم تا در خصوص مفهوم سال مالی در بورس یا همان دوره مالی در بورس صحبت کنیم.
واژه سال مالی یا دوره مالی ( Fiscal year ) علاوه بر بازار بورس و سرمایه در علم حسابداری نیز اهمیت بالایی دارد. با توجه به قواعد و قوانین موجود، در پایان هر سال مالی حساب داران و شرکت ها موظف هستند تا نسبت به ارائه صورت های مالی و اظهار نامه های عملکردی خود اقدام کنند. صورت های مالی این امکان را برای سرمایه گذاران و سهام دارن آن شرکت ایجاد می کند تا بتوانند عملکرد مالی شرکت را مورد بررسی قرار داده و طبق آن نسب به خرید و فروش دارایی آن شرکت عمل کنند. همچنین صورت های مالی اطلاعات مفیدی در خصوص عملکرد شرکت در اختیار مدیران و حسابداران آن قرار می دهد.
طبق قوانین وضع شده در بورس، شرکت ها می بایست حداکثر 4 ماه بعد از سال مالی نسبت به تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه و همچنین تصویب صورت های مالی شرکت اقدام کنند. از طرف دیگر شرکت ها موظف هستند حداکثر هشت ماه پس از تشکیل مجمع عمومی سالیانه و تصویب صورت های مالی، نسبت به پرداخت سود نقدی سهام داران اقدام کنند. اما منظور از سال مالی چیست؟ برای آشنایی با مفهوم سال مالی در بورس در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
سال مالی چیست؟
سال مالی یا Fiscal year به یک دوره مالی گفته می شود که عملکرد و اضهار نامه های عملکردی شرکت ها در آن مشخص و قابل مطالعه می باشد. به عبارت دیگر در پاسخ به سوال سال مالی چیست؟ می توان از این تعریف استفاده کرد: شرکت ها و نماد های فعال در بورس معمولا برای فعالیت های خود تهیه صورت های مالی شرکت، یک دوره زمانی یک ساله تعیین می کنند. این دوره یک ساله می تواند از آغاز و پایان یک سال در نظر گرفته شود. برای مثال از ابتدای فروردین یک سال تا آخر اسفند سال آینده . اما با توجه به این که عملکرد های شرکت و موسسات مالی تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند، برخی از شرکت ها از ابتدای مهر ماه یک سال تا اواخر شهریور سال آینده را به عنوان سال مالی در نظر می گیرند.
همچنین برخی از موسسات و شرکت های سرمایه گذاری و خدمات مالی، ابتدای دی ماه یک سال تا آخر ماه آذر سال آینده را به عنوان سال مالی شرکت مد نظر قرار می دهند. به طور کلی آغاز سال مالی در هر شرکت ممکن است با شرکت دیگر تفاوت داشته باشد. اما این مدت زمان در هر صورتی 12 ماه می باشد. به عبارت دیگر سال مالی در بورس ، به یک دوره زمانی یک ساله اطلاق می شود. که در آن تمامی عملکرد های مالی، میزان سود و یا زیان شرکت در آن یک سال مورد ارزیابی قرار می گیرد.
روز شروع و پایان سال مالی در بورس
روز شروع و پایان سال مالی در بورس بستگی به شرکت مربوطه دارد. برای مثال اگر یک شرکت دوره ی 12 ماهه مهر تا شهریور سال آینده را به عنوان دوره مالی شرکت در نظر بگیرد، روز شروع سال مالی 1 مهر و روز پایان دوره مالی شرکت 31 شهریور خواهد بود. سال مالی در بورس از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. زیرا در بورس، تحلیل گران و سهام داران با مشاهده عملکرد سه ماهه و مقایسه آن با پیش بینی سودی که توسط شرکت ارائه شده، برای خرید و فروش سهام و دارایی شرکت مربوطه اقدام می کنند. به عبارت دیگر یکی از ابزار های قدرتمندی برای پیش بینی سود و زیان یک شرکت در بورس، بررسی عملکرد آن شرکت در دوره مالی و مطالعه صورت های مالی آن در گذشته می باشد.
سال مالی در بورس
در پاسخ به سوال سال مالی چیست؟ می توان اذعان داشت که سال مالی در بورس دوره ای یک ساله است که برای محاسبه وضع مالی سالیانه در تجارت و سازمان های گوناگون تعیین می شود. همانطور که گفته شد معمول ترین سال مالی در ایران برابر با آغاز و پایان سال شمسی می باشد. اما شرکت ها و موسسات مالی با توجه به عملکرد های خود، می توانند تاریخ های دیگری را به عنوان سال مالی در نظر بگیرند. تفاوتی که در دوره مالی شرکت ها در بورس وجود دارد وابسته به حجم عملیات مالی شرکت ها دارد. بنابراین سازمان ها و موسسات بزرگ مالی می توانند به دلیل حجم بالای معاملات حتی دوره های سه ماهه و شش ماهه را در نظر گرفته و به سازمان اعلام کنند.
به همین ترتیب در پایان دوره ی مالی مشخص شده در مجمع عمومی سالیانه، سازمان ها و موسسات مالی موظف هستند تا به بررسی صورت حساب ها پرداخته و پس از رسیدگی به اختلاف حساب ها، سند اختتامیه را ثبت کنند. ثبت سند اختتامیه در واقع بستن سال مالی می باشد. پس از آن شرکت می بایست نسبت به محاسبه میزان سود نقدی سهام داران و پرداخت آن در دوره های مشخص شده نیز اقدام کند. شرکت های بورس که سال مالی 12 ماهه را مشخص کرده اند نیز می توانند گزارش های مالی میان دوره ای نیز در طول سال داشته باشند. همانطور که گفته شد این موضوع بستگی به میزان و حجم معاملاتی شرکت می باشد.
تعیین سال مالی
به طور کلی تعیین سال بودجه ای و مالی شرکت ها به عهده مدیران و تصمیم گیرندگان شرکت می باشد. گاه بعضی از شرکت ها با توجه به این که حجم معاملاتی آن ها فصلی و متغیر است و یا با هدف کاهش هزینه های حسابداری، دوره های دیگری را به عنوان دوره مالی تعیین می کنند. همچنین سال مالی در کشور های دیگر نیز متفاوت است.
به عنوان مثال معمول ترین دوره های مالی در بورس کشور های مختلف به شرح زیر می باشد:
- سال مالی در کشور استرالیا : 1 جولای تا 30 ژوئن
- سال مالی در کشور اتریش : 1 ژانویه تا 31 دسامبر
- سال مالی ایالات متحده آمریکا : 1 اکتبر تا 30 سپتامبر .
کاربرد های دوره مالی در بورس
با توجه به تعاریف ارائه شده در پاسخ به ( سال مالی چیست؟ ) گزارش های عملکردی شرکت ها در دوره های مالی یک ساله، اطلاعات مفیدی در خصوص نحوه عملکرد شرکت در اختیار مدیران و سهام داران آن شرکت در بورس قرار می دهد. اما شاید برای شما سوال باشد که کاربرد دوره مالی در بورس چیست؟
از مهم ترین کاربرد های دوره مالی در بورس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بررسی عملکرد مالی شرکت در یک دوره یک ساله
- بررسی میزان سود و یا زیان دهی شرکت
- بستن صورت های مالی شرکت در یک دوره مشخص
- تنظیم تراز نامه و حساب سود و زیان شرکت ها
- تنظیم و تکمیل اظهار نامه مالیاتی در سال مالی
- محاسبه و پرداخت مالیات شرکت ها در پایان سال مالی
- انجام امور حسابداری شرکت در دوره مشخص
- بررسی اسناد مالی شرکت در دوره مشخص
- و غیره.
اظهار نامه مالیاتی چیست؟
اظهار نامه ی مالیاتی در واقع به کارنامه مالی شرکت ها در دوره یک ساله ( دوره مالی ) شرکت ها، موسسات، اطلاق می شود. با توجه به بررسی عملکرد مالی شرکت ها در سال مالی، نسبت به محاسبه ی دقیق مالیات شرکت ها و موسسات اقدام می شود. این اظهار نامه می بایست هر ساله و در تاریخ های اعلام شده به سازمان امور مالی کشور تسلیم شود. اما چه کسانی و یا نهاد هایی باید نسبت به تنظیم اظهار نامه مالیاتی اقدام کنند؟ آیا اظهار نامه مالیاتی شامل بورس نیز می شود؟. سهام داران بورس از پرداخت مالیات معاف هستند. زیرا شرکت ها در پایان سال مالی، مالیات مربوطه به شرکت و سهام آن را پرداخت می کنند. از طرف دیگر معافیت مالیاتی، سیاستی مبنی بر تشویق مردم به سرمایه گذاری در بورس می باشد. زیرا سرمایه گذاری در بورس، کمک زیادی به رشد چرخه اقتصاد در کشور می کند.
نهاد هایی که می بایست در پایان دوره مالی نسبت به تنظیم اظهار نامه مالیاتی اقدام کنند عبارتند از:
- کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران
- شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمد هایی که در ایران یا خارج از ایران دارد
- شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درآمد هایی که در ایران دارد
- شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمد هایی که در ایران یا خارج از ایران دارد
- شرکت ها ، کارخانه ها و موسسات مالی
- و غیره.
پیشنهاد می شود: آیا بورس خوب است؟
سخن آخر
در مقاله سال مالی چیست؟ دریافتیم که دوره مالی شرکت ها عبارت است از یک سال مالی قراردادی که برای انجام امور حسابداری شرکت مورد استفاده قرار می گیرد. شروع و پایان دوره مالی شرکت ها می تواند با شروع و پایان سال شمسی متفاوت باشد. سهام داران و سرمایه گذاران در بورس می توانند با بررسی عملکرد شرکت های بورس در دوره مالی با استفاده از تحلیل تکنیکال و تحلیل روان شناسی نسبت به انجام امور معاملاتی خود در بورس اقدام کنند. از این که تا پایان مقاله سال مالی چیست؟ با ما همراه بودید، از شما سپاس گزاریم.
