منظور از تسویه معاملات در بورس چیست و چگونه انجام می شود؟
مقدمه
همانطور که می دانید بازار بورس یکی از بازار های مالی محبوب در ایران می باشد. ورود به این بازار مشروط به دو مورد می باشد، سرمایه و دانش کافی. اگرچه شما حتی بدون داشتن سرمایه زیاد نیز می توانید وارد بازار بورس شده و در آن فعالیت کنید، اما هرچه میزان علم و دانش شما در این خصوص بیشتر باشد، میزان موفقیت شما نیز به مراتب بیشتر خواهد بود. بازار بورس پر از اصطلاحات تخصصی است. برای مثال تسویه معاملات . اگر برای شما سوال است که منظور از تسویه معاملات در بورس چیست و چگونه انجام می شود؟ در ادامه با ما همراه باشید.
همانطور که گفتیم بازار بورس پر از اصطلاحات و عبارات تخصصی می باشد. در صورتی که اطلاعاتی در خصوص این اصطلاحات نداشته باشید، طبیعتا عملکرد و رویکرد شما نیز موفق نخواهد بود. به همین دلیل ما برای افزودن به اطلاعات و دانش شما تصمیم گرفتیم تا در این مقاله به پاسخ این سوال بپردازیم که منظور از تسویه معاملات در بورس چیست و چگونه انجام می شود؟
منظور از تسویه معاملات در بورس چیست و چگونه انجام می شود؟
در پاسخ به این سوال که تسویه معاملات در بورس چیست باید بگوییم که همانطور که پیش تر نیز در مقالات دیگر بررسی کرده ایم، انجام معاملات و فعالیت ها در بازار بورس توسط شرکت های کارگزاری انجام می شود. بنابراین هر فرد می بایست در دست کم یک شرکت کارگزاری عضو باشد. هر معامله دو طرف مستقیم و غیر مستقیم دارد.
طرف های مستقیم همان خریدار و فروشنده سهام در یک نماد خاص هستند که در ساعات معاملاتی بازار بورس اقدام به خرید یا فروش سهام می کنند. طرف های غیر مستقیم هم کارگزاری هایی هستند که واسطه معاملاتی بین خریداران و فروشندگان سهام یک نماد معین به شمار می روند. پس از انجام معامله، وجه خرید و فروش سهام مورد معامله بین کارگزاری خریدار و فروشنده جا به جا می شود که به این کار در اصطلاح بورسی تسویه معاملات می گویند.
پیشنهاد می شود: معرفی شرکت کارگزاری شهر
تسویه معاملات چیست؟
به عبارت دیگر در پاسخ سوال تسویه معاملات در بورس چیست می توان اذعان داشت که تسویه معاملات به معنی جا به جایی پول و اوراق بهادار بین خریدار و فروشنده در یک سیستم معاملاتی است. تعداد معاملات و کارگزاری های موجود در بازار بورس بسیار زیاد هستند. در نتیجه، باید یک نهاد مرکزی واسطه بین کارگزاری ها وجود داشته باشد تا تسویه معاملات به آسانی انجام شود. این نهاد مرکزی، «شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه» نام دارد.
به عبارت دیگر می توان گفته که در واقع شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، نقش اتاق پایاپای را بر عهده دارد و امین هر دو طرف معامله محسوب می شود. بنابراین در خصوص قسمت دوم سوال یعنی تسویه معاملات چگونه انجام می شود؟ باید بگوییم که ساز و کار تسویه معاملات به این صورت است که پس از انجام معامله بین خریدار و فروشنده، وجه خریدار از کارگزار خریدار وارد سیستم مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه شده و پس از آن وارد حساب کارگزار فروشنده می شود.
شخص فروشنده می تواند وجه حاصل از فروش سهامش را حداقل بعد از یک روز کاری پس از انجام معامله از کارگزاری خود درخواست کرده و پس از حداقل دو روز کاری از حساب خود برداشت کند. روند تسویه معاملات، دو روز کاری به طول می انجامد. به همین علت است که برداشت وجه توسط فروشنده به دو روز زمان نیاز دارد.
فرایند تسویه معاملات به چه صورت است؟
تسویه در اتاق پایاپای،طبق دستورالعمل فقط به دو صورت امکانپذیر است:
- نقدی
- اعتباری
در تسویه نقدی، خریدار باید ظرف مهلت مقرر که حداکثر سه روز کاری می باشد، وجه قرارداد را با احتساب کارمزد دو طرف به حساب تسویه واریز نماید ولی در تسویه اعتباری، خریدار باید سند تسویه اعتباری طبق فرمت شرکت تهیه کند و به همراه سایر مدارک و مستندات به اتاق پایاپای ارائه دهد. این سند اعتباری باید به تأیید دو طرف معامله برسد. در این سند، فروشنده باید کتبی اعلام کند که وجه معامله را دریافت کرده است. مهلت تسویه، سه روز کاری بعد از انجام معامله است که زمان بندی انجام امور تسویه طی این مدت بر اساس مصوبه هیئت مدیره بورس کالای ایران تعیین می گردد.
وظیفه شرکت سپرده گذاری مرکزی چیست؟
همانطور که گفتیم یک نهاد امین که مورد اعتماد دو طرف می باشد، وظیفه انجام معاملات در بازار را دارد. اما برای این که روند ساز و کار شرکت های سپرده گذاری را شرح دهیم باید اشاره کنیم که مهم ترین وظیفه ی این نهاد برقراری ارتباط بین کارگزاری هاست. در واقع پولی که شما به عنوان سرمایه وارد بازار می کنید و سهامی را خریداری می کنید ابتدا از طریق کارگزاری شما وارد نهاد شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه می شود.
اما همه چیز اینجا به پایان نمی رسد، در مرحله بعدی پول به حساب کارگزار خریدار واریز شده و بعد از آن به حساب خریدار واریز خواهد شد. وقتی شما به عنوان فروشنده سهام خود را عرضه می کنید تا زمانی که بخواهید سرمایه ی خود را برداشت کنید سه روز معاملاتی زمان می برد که روز اول پول اصطلاحا باید به حساب شما بنشیند و دو روز در حساب کارگزاری باشد و بعد از آن امکان واریز وجه ایجاد می شود. از این که تا پایان مقاله منظور از تسویه معاملات در بورس چیست و چگونه انجام می شود؟ با ما همراه بودید، از شما سپاس گزاریم. برای یادگیری ساده مفاهیم بورس می توانید با ما در بورس فردا همراه باشید.
پیشنهاد می شود: چه اوراقی در بورس اوراق بهادار معامله نمی شوند؟
