واکنشها نسبت به رانت در خریدهای عرضه اولیه چگونه است ؟
باتوجه به اینکه در سال 98 عرضه اولیههای به میزان هفت میلیون تومان نقدینگی نیاز داشت که در صورت نگهداری همه این عرضه اولیهها تا پایان سال، ارزش این سهام بالغ بر ۱۵ میلیون و ۳۳۶ هزار تومان بوده است. این نشان میدهد که کل عرضه اولیههای سال ۹۸ در مجموع و با احتساب میزان سهمیه هر فرد میتوانست بازدهی ۱۱۹ درصدی و سودی ۸ میلیون و ۳۰۰ هزار تومانی را برای سرمایهگذاران به همراه داشته باشد.
این بازدهی با عرضه اولیههای کوچک و پشت سر هم پایان سال همراه بوده که ، موجب اعتراض بسیاری از فعالان بورسی و سهامداران گشت . خیلی ها هم از عملکرد ضعیف کارگزاریها در قبال این عرضهها معترض بودند.
اما مهم این است که چه کسانی از رانت خرید این نمادها و موفقیت در صفهای میلیونیفردای عرضه اولیه هرکدام از این نمادها، بهره بردند؟
در این مورد موضوع مدنظر دنیای بورس اخیرا گزارش داده بود که : پیگیریهای ما نشان میدهد که کارگزاری یا برای خود و مدیران یا برای مشتریان خاص خود اقدام به ثبت چنین سفارشهایی میکنند. این رانت دقیقا از ایجاد دامنه محدود نوسان قیمتی ایجاد شده است در غیر این صورت دلیلی وجود ندارد که رانت برای ثبت سفارش در سقف قیمتی وجود داشته باشد و اگر روند آزاد قیمت وجود داشته باشد دیگر رانتی برای حضور در ابتدای صف یا همان معاملات سرخطی وجود نخواهد داشت.
با توجه به اینکه رانت سنگینی که به صورت مشخص نصیب کارگزاریها میشود و هیچوجه به معاملهگران عادی نمیرسد مورد توجه مدیران سازمان باشد و نسبت به حذف این رانت هر چه سریعتر اقدام نمایند .
هرچند تاکنون مقامات مسوول واکنشی نشان ندادهاند اما واکنشهای سهامداران به این موضوع آغاز شده است.
بعضی از واکنش ها ی افراد کاربر نسبت به این عمل در زیر امده است :
«نباید در روزهای بعد به یکباره حجم به ۵۰هزار و ۱۰۰هزار افزایش یابد باید به مدت یک ماه پس از شروع عرضه اولیه سقف سفارش ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ سهم باشد تا به افراد زیادی برسد. و پس از یک ماه به سقف ۵۰ تا ۱۰۰ هزار خرید برسد.»
«هر وقت تونستید جلو اقازاده ها رو بگیرید درست میشه شرکتی که بنده میشناسم کلا ٨ ساله تشکیل شده الان ده شرکت اضافه کرده چون رانت دارن و اقازاده ها تو شرکتشون بصورت مخفی هستن.»
«دقیقا درست میفرمایید تمامش رانت هست و هیچکسی هم نمیتونه جلو اینکار رو بگیره کارگزاری ها صد شرکت متفرقه ایجاد میکنن و با اسم اونها برای خرید سهام اولیه کمک میگیرن هیچ فایده ایی هم نداره چون اونها از افراد اقازاده ها هستن»
«بهترین راه همون محدود کردن تعداد سهمیست که هر کد میتواند سفارش دهد.»
«ممنونم که زبان خیلی از ماها شدین واقعا بجا و درست گفتین این مشکلی که از دیر باز باهاش مواجهیم و برا خود من حدس و گمان بود شما به صراحت بیان کردین
امیدوارم مسئولان مسئولانه این مشکل را حل کنند.»
«من خودم به شخصه امتحان کردم حتی قبل این تایم این کارو انجام دادم سفارش ارسال شد منتهی ۶دقیقه بعد ثبت شد مطمن باشید که این موضوع زانتی است ممنونم از شما امیدوارم این موضوع را پیگیری کنید ،حداقل اگر دامنه نوسان را برنمیدارند تعداد حجم هر کد را محدود کنند مثلا در روز های ابتدایی هر کد حداکثر ب اندازه میزان سهمیه در عرضه اولیه بتواند خرید کند این موضوع باعث میشود ک افراد بیشتری بتوانندوارد سهم شوند.»
«من یکماه تمام سر ساعت ۸/۵ صبح سهام های عرضه اولیه را درخواست خرید زدم هرگز نتوانستم حتی یک سهم خریداری کنم. حتی باگذشت بیست روز و افزایش بیش از ۵۰ درصدی قیمت آن سهام ها باز هم قادر به خرید نبودم.
متاسفانه کارگزاری ها به شدت در این بازار اعمال نفوذ می کنند و هیچکس هم پیگیر نیست.»
«با سلام من هم تا بحال نتونستم تو صف خرید باشم و روزهای بعد عرضه اولیه از اون نماد خرید داشته باشم راهکار هم اینه که حجم عرضه تو روزهای بعد هم با توجه به ارزش تا مدتی برای خرید کنترل بشه این درخواست ما از ناظر بازار هستش که پیگیری اجرایی شدنش را داشته باشه و موازی با آن با کارگزاری های متخلف و برخورد منفعت طلبانه آنها برخورد بشه و جریمه بشن و یا پروانه شان باطل بشه.»
«بهترین راه کار محدود کردن هر کد بورسی به بیست تا پنجاه هزار سهم بسته به ارزش سهم در ماه اول و برقراری عدالت کامل بین کارگزاری و سهمامداران در زمان ثبت سفارش است . انجام این دو کار بسیار آسان است ولی سهامداران جزء بدانند حق گرفتنی است تا به سازمان فشار نیاوریم درست نمی کنند.»