منظور از میانگین وزنی قیمت سهم (قیمت پایانی سهم در لحظه) چیست؟

جهت سرمایه گذاری موفق در بازار بورس علاوه بر دنبال کردن اخبار بورسی و یادگیری انواع روش های تحلیل بازار، باید با برخی اصطلاحات تخصصی بورس همچون میانگین وزنی قیمت سهم آشنایی داشته باشید. در این نوشته می گوییم که منظور از میانگین وزنی قیمت سهم چیست و چگونه میانگین وزنی بگیریم؟

منظور از میانگین وزنی قیمت سهم، همان قیمت پایانی سهام در هر لحظه می باشد. قطعا در روزهای معاملاتی در پرتفوی خود مشاهده نمودید که آخرین قیمت سهام با قیمت پایانی آن مغایرت دارد و در بعضی مواقع بیشتر و بعضی مواقع نیز کمتر از آخرین قیمت سهم می باشد. دلیل آن چیست؟

با ما همراه باشید تا در ادامه این مطلب خواهیم گفت که میانگین وزنی سهام یعنی چه و نحوه محاسبه آن چگونه است؟

بیشتر بخوانید : تفاوت قیمت پایانی با آخرین قیمت آخرین معامله در چیست؟

منظور از میانگین وزنی چیست؟

میانگین وزنی قیمت، به میانگین متحرکی می گویند که در مجموعه داده ها و اطلاعات، هر مشاهده ای را به یک وزن قبل از جمع اختصاص می دهد و یا ضرب می نماید. در روش میانگین وزنی، پیش از میانگین گیری، هر مقدار به یک وزن اختصاص داده می شود که این وزن بیانگر اهمیت نسبی هر مقدار می باشد. محاسبه میانگین وزنی معمولا با توجه به فرکانس مقادیر در یک مجموعه انجام می شود.

میانگین وزنی قیمت سهم چیست؟

قیمت پایانی سهم و یا میانگین وزنی سهم در طول یک روز معاملاتی بر اساس کل معاملات انجام شده در آن روز مشخص می شود. این قیمت در پایان روز معاملاتی قطعی و فیکس می شود و سهم در روز معاملاتی بعد با آن قیمت معاملات را آغاز می نماید.

قیمت پایانی سهم، یا همان میانگین وزنی قیمت (قیمت میانگین) و حجم مبنا همه ازمتغیر های مهم در بازار بورس ایران بشمار می آید که در بازار های جهانی وجود ندارد.

همان طور که گفته شد میانگین وزنی قیمت سهم همان قیمت پایانی است و قیمت پایانی میانگین تمام قیمت هایی است که سهم در آن قیمت ها معامله شده است. اما چرا به آن میانگین وزنی قیمت سهام می گویند؟ به بیان ساده میانگین وزنی قیمت سهام قیمتی است که وزن معاملات در آن قیمت سنگین تر است. در واقع قیمت پایانی به قیمتی میل می کند که در آن حجم معاملات بیشتر است. به عنوان مثال 1 میلیون معامله در قیمت 3200 تومان و 500 معامله در قیمت 3000 تومان انجام شده است. منطقی است که قیمت پایانی یا همان میانگین وزنی معاملات روز یک سهم به عدد 3200 تومان نزدیک باشد زیرا وزن در این نقطه بیشتر است.

تصور کنید که خرید و فروش سهام یک نماد بورسی که در طول روز انجام شده، همگی با حجم و قیمت نسبتا برابری بوده است، در این حالت می توان گفت که سطح تعادل برقرار شده و قیمت پایانی به قیمت معاملات انجام شده نزدیک می باشد اما در صورتی که حجم و قیمت معاملات در سمت خرید و فروش سهم با هم برابر نباشد، بطور مثال حجم و قیمت فروش سهام بیشتر از حجم و قیمت خرید آن باشد ،قیمت پایانی سهم بیشتر به آن قیمت نزدیک می شود.

به عبارت ساده تر میانگین وزنی قیمت سهم و یا قیمت پایانی سهم به بیشترین قیمتی که در طول یک روز معاملاتی، خرید و فروش شده نزدیک است.

حجم مبنا چیست و چه تاثیری بر قیمت پایانی سهم دارد؟

اگر با مفهوم حجم مبنا آشنایی داشته باشید می دانید که با قیمت پایانی سهام رابطه مستقیم دارد. سامانه معاملاتی بازار بورس ایران بطور خودکار قادر به محاسبه لحظه ای میانگین قیمت سهم در طول روز می باشد.  این سامانه میزان حجم معاملات را با حجم مبنا مورد بررسی قرار می دهد و اگر حجم معاملات سهم به میزان حداقل حجم مبنا باشد، میانگین محاسبه شده به عنوان قیمت پایانی سهم در تابلوی معاملات ثبت خواهد شد.

اما در شرایطی که خلاف مطلب فوق رخ دهد، یعنی حجم مبادلات انجام شده کمتر از حجم مبنا باشد، به همان اندازه نیز از یزان افزایش یا کاهش قیمت پایانی سهم کم می شود و این قیمت در تابلوی معاملات ثبت می گردد.

حجم مبنا شرکتهای فرابورسی با توجه به قوانین سازمان فرابورس ، 1 تعیین شده از این رو با اولین معامله می تواند قیمت پایانی سهم به بیشترین و یا کمترین قیمت خود برسد. اگر در طول یک روز معاملاتی که حجم های متفاوت با قیمت های مختلف سهام یه شرکت فرابورسی مورد معامله قرار بگیرند، قیمت پایانی این شرکت بر اساس همان میانگین وزنی که بالاتر ذکر شد حرکت خواهد کرد.

برای درک مطلب فوق به مثالی که در ادامه آورده شده دقت نمایید :

فرض کنید قیمت سهام یک شرکت بورسی در ابتدای روز معاملاتی دوشنبه برابر است با 1000 تومان و در اواسط ساعات معاملاتی روز سه شنبه، مقدار میانگین قیمت سهم به 1030 تومان افزایش می یابد. با مشاهده این اعداد و ارقام می توان به این نتیجه رسید که قیمت میانگین سهم در آخرین ساعت معاملاتی روز دوشنبه در مقایسه با میانگین قیمت روز در اواسط روز سه شنبه به میزان 30 تومان افزایش یافته است.

اما در شرایطی که تعداد سهام معامله شده در یک شرکت بورسی در طول ساعات روز معاملاتی سه شنبه برابر با حجم مبنا باشد ، قیمت سهام در روز سه شنبه برابر است با 1030 تومان اما در شرایطی که تعداد سهام معامله شده آن شرکت، فقط به اندازه نصف حجم مبنای تعیین شده آن باشد، مقدار افزایش قیمت سهم کمتر از 30 تومان می شود و به 15 تومان میرسد!! از این رو قیمت پایانی سهم هم در سه شنبه برابر است با 1015 تومان.