نگاهی به بازار بورس تهران از گذشته تا کنون

در این مقاله قصد داریم نگاهی به بازار بورس تهران از گذشته تا کنون داشته باشیم. در مقالات قبل به بررسی کلیات بورس و انواع بازار سرمایه پرداختیم اما در این مقاله به تاریخچه بورس، بورس ایران، بورس نفت ایران و…و در نهایت به تجارت و بورس آنلاین در ایران میپردازیم. پس برای اطلاع بیشتر از بازار بورس تهران در این مقاله ما را همراهی کنید.

تاریخچه بورس

اصطلاح بورس مربوط به مسافرخانه قرن سیزدهم به نام “Huis ter Beurze” است که متعلق به خانواده Van der Beurze در بروژ، بلژیک است ، جایی که تجار و بازرگانان خارجی از سراسر اروپا ، به ویژه جمهوری ایتالیا جنوا. ، فلورانس و ونیز ، فعالیتهایی را در اواخر دوره قرون وسطایی انجام دادند. این ساختمان که توسط رابرت ون در بورز به عنوان یک میزگرد تأسیس شد ، از سال 1285 به بهره برداری رسیده بود. مدیران این شرکت به دلیل ارائه مشاوره مالی معقول به تجار و بازرگانانی که در ساختمان تردد می کردند مشهور شدند. این سرویس به “کیف بورز” معروف است که پایه و اساس بورس می باشد ، به معنی یک مکان سازمان یافته برای مبادله. سرانجام ، این ساختمان صرفاً به محلی برای تجارت کالاها بدل شد. در ادامه نگاهی به بازار بورس تهران از گذشته تا کنون خواهیم داشت.

یک نقطه تاریخی در مورد لوگوی بورس تهران

لوگوی بورس تهران برگرفته از یک اثر  برنجی مربوط به زمان حکومت هخامنشایان می باشد که در لرستان کشف شده‌است. در این لوگو چهار انسان دست در دست یکدیگر (اتحاد و همکاری) در درون دایره‌ای قرار گرفته اند که نشان گر جهان است. جهانی که بر اساس افسانه‌ها و رویاهای قدیمی ایران بر روی شاخ دو گاو قرار دارد؛ که خود نشانه ثروت و بهره‌وری می باشند. این اثر هم‌اکنون در موزه لوور پاریس نگهداری می‌شود.

اولین اتحاد جهانی بورس

اولین بورس بین المللی در قرن شانزدهم در آنتورپ تاسیس شد. تاریخ شروع بورس پاریس به سال 1720 باز می گردد و در سال 1999 کاملاً سازماندهی مجدد شد. این متشکل از بورس اصلی ، معادل بورس اوراق بهادار نیویورک ، به علاوه ماتیف  و مونپ است. بورس پاریس و هفت حکومت بزرگ اروپایی دیگر توافق کردند که در سال 1999 مشارکت ایجاد کنند که باعث ایجاد بورس پان-اروپایی شود. در همان سال ، بورس پاریس با بورس کالای شیکاگو و صرافی بین المللی سنگاپور توافق نامه ای را برای ایجاد “اتحاد جهانی” دربرگیرنده مناطق زمانی اروپا ، آمریکا و آسیا امضا کرد و امکان تجارت 24 ساعته در روز را فراهم می کند.

بورس ایران

استارت بورس اوراق بهادار تهران در سال  ۱۳۴۶ زده شد و استارت فرابورس ایران نیز در ۱۹ آبان ۱۳۸۷ زده شد.

بورس ایران از عوامل زیر تاثیر میگیرد

• اثرات سیاست‌های خارجی دولت جمهوری اسلامی ایران بر بورس
• واردات و صادرات ایران
• فعالیت تولید داخلی و تاثیر آن بر بورس

بورس نفت ایران

در طی سال 2007 ، ایران از مشتریان نفتی خود درخواست کرده بود كه ارزهای غیر آمریكایی  پرداخت کنند. تا 8 دسامبر 2007 ، گزارش شده است كه ایران تمام پرداختهای صادراتی نفت خود را به ارزهای غیر دلاری تبدیل كرده است. بورس کیش در یک کنفرانس ویدئویی در 17 فوریه 2008 رسماً افتتاح شد. در حال حاضر ، کیش بورس فقط کالاهای حاصل از نفت را صادر می کند ،

نکته بسیار مهم: به طور کلی کالاهای مورد استفاده در مواد پلاستیکی و دارویی. از سال 2009 ، کیش بورس یک بازار مرکزی برای محصولات پتروشیمی بود که قصد دارد در مرحله دوم قراردادهای آتی سازگار با شرع را برای نفت خام و پتروشیمی معرفی کند. معاملات از طریق کارگزاران خصوصی دارای مجوز ثبت شده در سازمان بورس و اوراق بهادار ایران صورت می گیرد. هر شرکتی ، داخلی یا خارجی می تواند محصولات خود را در بورس کالا فهرست کند ، تا زمانی که معیارهای لیست را داشته باشد.

بورس اوراق بهادار تهران

بورس اوراق بهادار تهران (TSE)  بزرگترین بورس کالای ایران است که برای اولین بار در سال 1967 افتتاح شد.  بورس اوراق بهادار تهران در شهر تهران مستقر می باشد. از ماه مه 2012 ، 339 شرکت با سرمایه در بازار ترکیبی 104.21 میلیارد دلار آمریکا در بورس اوراق بهادار قرار گرفتند.  بورس تهران ، که یکی از بنیانگذاران فدراسیون بورس اوراق بهرادار یورو آسیا می باشد، یکی از بهترین بورس های عملکردی جهان در سال های 2002 تا 2013 بوده است.  بورس تهران یک بازار نوظهور یا “مرزی” می باشد.

کارگزاران

معاملات از طریق کارگزاران خصوصی دارای مجوز ثبت شده در سازمان بورس و اوراق بهادار ایران صورت می گیرد. از 88 کارگزاری فعال در بورس تهران 31 کارگزاری مجاز به تجارت معاملات آتی است. اهرم قراردادهای آتی 1 تا 10 تعیین شده است. از سال 2013 ، مفید ، آگاه كشاورزی ، آقا و نهایات نگار 4 کارگزاری برتر در بین كارگزاری های بورس اوراق بهدار تهران بودند. این بنگاهها 41٪ از کل ارزش معاملات بصورت آنلاین را اجرا می کنند.

تجارت و بورس آنلاین در ایران

از مارس 2011 ، سرمایه گذاران می توانند از طریق اینترنت از هر جای دنیا در بازار سهام ایران تجارت کنند یا قبل از سفر به ایران تمام اطلاعات لازم را بدست آورند. 87 ارائه دهنده خدمات آنلاین وجود دارد که اطلاعات و خدمات شبانه روزی راجع به ایران و بازار سهام آن ارائه می دهند.  از سپتامبر 2011 ، 40000 سهامدار ثبت نام کرده و معاملات خود را بصورت آنلاین انجام می دهند.  در سال 2013 ، 83 شرکت کارگزاری (از 93 شرکت بورس اوراق و بهادار ایران) معاملات بصورت آنلاین ارائه دادند و 18٪ از کل ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند. در سال 2014 ، TSE ایران در حال مذاكره بود كه پس از برداشته شدن تحریم ها ، داده های معاملاتی خود را با تامسون رویترز و بلومبرگ  در سال 2015 به اشتراک بگذارد.

نکته بسیار مهم: از سال 1995 ، بورس اوراق و بهادار تهران عضو كامل در فدراسیون جهانی بورس و اوراق بهادار (سابق Fédération Internationale des Bourses de Valeurs یا FIBV) و عضو مؤسس فدراسیون بورس اوراق بهادار یورو آسیا (FEAS) می باشد. از ژوئیه 2010 بورس اوراق و بهادار تهران عضو انجمن بین المللی  بازار جهانی می باشد.